تکنیک های طراحی مدل کسب و کار
تکنیک های طراحی مدل کسب و کار
مدل کسب و کار که آن را با نام بیزینس مدل نیز میشناسند، یک طرح یا برنامه ریزی است که باعث افزایش درآمدزایی میشود. هدف هر کسب و کاری حول محور افزایش درآمدزایی میچرخد. در عصر جدید، دنیای کسب و کار آنقدر گسترده شده که اگر خلاقیت یا ایدههای ناب برای پیشرفت نداشته باشید از غافله عقب میمانید! از طرفی هم مدیریت بیزینس آنقدر پیچ و خم دارد که گذشتن از این هزار خم، تازه شروع موفقیت شماست.
هیچوقت بدون نقشه نمیتوان برای یک راه بزرگ و پر پیچ و خم، دل را به دریا زد. یک نقشه کامل علاوه بر این که شما را نجات میدهد، راه و چاره موفقیت هم به شما نشان خواهد داد. برنامه ریزی کسب و کار هم به همین صورت است. اگر میخواهید در روند بیزینس خود موفق شوید، پس بهتر است تکنیکهای صحیح و آزموده شده را به کار بگیرید.
درخشندگی با خلق مدل کسب و کار
برگ برنده با کسانی خواهد بود که در اول راه، شایستهترین برنامه را برای کسب و کار خود طراحی کردهاند. اگر میخواهید صاحب کسب و کاری موفق و یکپارچه شوید، پس شروع کنید. بالا بودن قوه یادگیری و اشتیاق، کمک میکند تا در هر مرحله از پیشرفت، تکنیکهای بیشتری یاد بگیرید. با اطمینان کامل میگوییم که هر کسب و کار موفقی، مدل یا طرح خود را دارد. شما هیچ بیزینسی را نخواهید یافت که بدون برنامه ریزی، رشد کرده و موفق شده باشد.
البته جا دارد که یک نکته را فراموش نکنیم! با پیشرفت تکنولوژی و گسترش هر بیزینسی، مدلهای کسب و کار بعد از مدتی باید به روز شوند. اینجاست که یاد گرفتن تکنیکهای بیزینس مدل، میتواند شما را از بلاتکلیفی و درجا زدن نجات دهد! دیگر نیاز نیست هر روز به دنبال یک متخصص باشید تا برنامهای برای کسب و کارتان طراحی کند. وقتی تمام تکنیکها را آموزش ببینید، قطعا به یک کارفرما خلاق در این زمینه تبدیل خواهید شد. پس همراه ما باشید تا با تکنیکهای طراحی مدل کسب و کار آشنا شوید.
بوم مدل کسب و کار یک پازل شگفت انگیز
حتما تکههای پازل را دیدهاید. تا وقتی که صفحه پازل کامل نشود، زیبایی و کارایی خود را نشان نخواهد داد. مدل کسب و کار هم از یک بوم یا صفحه پازل تشکیل شده که 9 قسمت مهم دارد. هر یک از این 9 قسمت، بخشهای مختلفی از کسب و کار را به شما معرفی میکنند. با توجه به این قسمتها، میتوان تکنیکهای بیزینس مدل را طراحی کرد. البته قبل از معرفی تکنیکها، بهتر است از سه بخش اساسی صحبت کنیم. سه بخشی که کل کسب و کار شما را به شگفتانگیزترین شیوه ممکن، تحت تاثیر قرار میدهد. این سه بخش عبارت هستند از:
1. محبوبیت
نقطه عطف و شروع هر کسب و کاری، محبوبیت یا ضرورت آن است. مگر میشود کسب و کاری شروع کنید که هیچ متقاضی نداشته باشد؟! اصلا امکان ندارد. هر کسب و کار مناسبی قطعا برای رفع نیازهای کاربران مورد نظر، هدفمند شده است. هر کارفرمایی نیاز دارد که مخاطبان خود را برای ارائه خدمات و فروش کالا جذب کند؛ در غیر این صورت بازدهی کار پایین خواهد آمد.
2. عملی بودن
عملی یا امکان پذیر بودن یکی دیگر از آیتمهای بوم مدل کسب و کار است. اهمیت برنامه یا مدل اینجا مشخص میشود. اگر برنامه ریزی شما اصولی باشد، خدمات شما قابلیت عملی شدن را نیز دارد. پشت صحنه کار شما در این مورد کاملا هویدا خواهد بود. اگر کادر کسب و کارتان افراد شایسته و متعهدی به برنامه باشند، این مرحله را با موفقیت پشت سر خواهید گذاشت.
3. پایداری
پایداری نقطه مقابل ورشکستگی است! قطعا هر بیزینسی به جهت در آوردن پول و پر کردن خزانه مالی به وجود میآید. در غیر این صورت کسب و کار بدون پول چه فایدهای دارد؟! تکنیکهای مدل کسب و کار هم برای چینش این سه بخش اساسی کنار هم، شکل گرفتهاند.
آفرینش مدل کسب و کار با هوشمندی و درایت بالا
شاید قبل از مطالعه ادامه مطلب، فکر کنید که طراحی برنامه کسب و کار، سخت و غیر قابل درک باشد. با این حال ما اینجا هستیم تا شما را در راستای خلق بهترین مدل کسب و کار، راهنمایی و پشتیبانی کنیم. اول از همه با خود فکر کنید که چرا واقعا کسب و کار راه انداختهاید؟ آیا واقعا هدفی دارید؟ برخی از کارفرماها فقط به فکر درآمد هستند. اگر در این راه دچار بحران شوند، ممکن است سریعا همه چیز را رها کنند و قید کار را بزنند.
قدم دوم این است که یک هدف درست و قابل دستیابی تعیین کنید. هیچوقت دست بر روی هدفهای غیرقابل باور نگذارید! با این کار دیوار باورهای شما فرو خواهد ریخت! از کار خود یک هدف معین در نظر داشته باشید و برای آن تلاش کنید. با در نظر داشتن این دو فاکتور، برای آشنا شدن با تکنیکهای طراحی مدل کسب و کار آماده شوید.
تکنیک اول: قدمی مثبت و تاثیرگذار با بخش بندی مخاطبان
بعد از این که کسب و کارتان شکل گرفت، حالا باید مشتریان خود را بشناسید. مشتریان جزو اساسیترین قسمت درآمد کسب و کار محسوب میشوند. باید همیشه مشتری را ترغیب کنید تا برای بهره مندی از خدمات یا کالاهای مورد نیاز، گزینه اولشان انتخاب شما باشد. اگر مشتریهای خود را نشناسید، عملا قسمتهای دیگر طراحی این پازل بلااستفاده خواهند بود.
در این مرحله برای درک عمیق مخاطب، نیاز به شناخت پرسونای بازاریابی دارید. پرسوناها شبه مخاطبانی هستند که تمام ابعاد نیاز یک مخاطب را به شما نشان میدهند. شما باید چندین پرسونا طراحی کنید تا بتوانید مخاطبانتان را بخش بندی کنید. هنگامی که شما نیازهای مختلف را بر روی پرسوناها شناسایی میکنید، بهتر میتوانید عمل تقسیم مخاطب را انجام دهید. با این کار جرقه اول طراحی مدل کسب و کار را خواهید زد.
تکنیک دوم: معامله پیشنهادی شالوده کار با مشتری
آیا تا به حال دقت کردهاید که مشتریان فقط برای یک کالا یا ارائه خدمات موظف به پرداخت پول به شما نیستند؟! آنها به احساس خوبی که از خدمات یا کالا شما میگیرند، وفادار میشوند. بر فرض مثال، شرکت اپل را در نظر بگیرید. درست است که جزو گرانترین برند در دنیا است؛ اما کیفیت و ارزشمندیهای بسیاری دارد. همین کیفیت و ارزشمندیها، باعث وفاداری مشتریان شده است. اعتماد مشتریان به برند شما، برگ برندهای است که با موفقیت گذراندن تکنیک دوم مدل کسب و کار به دست میآید. اگر بخواهیم از یک برند داخلی موفق که این تکنیک را به شایستگی تمام انجام داده است نام ببریم، اسنپ نام آشناترین برند خواهد بود.
- هنگامی که شما به عنوان یک مسافر در ماشین اسنپ مینشینید، وجود امنیت سفر و نقشه راه، یک احساس امنیت و خوشایندی به شما میدهد. در واقع اسنپ در این مرحله بر روی ارزش احساسی مشتری مانور داده است.
- از طرفی شما هر زمان که بخواهید میتوانید برای سفر به مکانهای مختلف، درخواست ماشین بدهید. پیدا شدن راحت و بدون دردسر ماشین، ترفندی است تا شما دفعات بعد هم به آن اعتماد کنید. پس یک ارزش عملکردی ایجاد میشود.
- در نهایت نکته بارز اسنپ، قیمت مناسبتر نسبت به ماشینهای خطی شخصی و تاکسیهاست. همین نکته طلایی نشان دهنده ارزش اقتصادی است که اسنپ برای مشتریان وفادار خود، قائل است.
تکنیک اول و دوم در طراحی مدل کسب و کار، تقریبا همپوشانی دارند. پس بهتر است با دقت بالایی انجام شود.
تکنیک سوم: بهبود ارتباط با مشتری ترفند اساسی مدل کسب و کار
در برقراری ارتباط با مشتری همیشه سه نکته مهم را به خاطر بسپارید. برای یک ارتباط موثر باید به فکر جذب مخاطب، حفظ مخاطب و افزایش فروش باشید. اگر با مشتریان به درستی ارتباط بگیرید، یک احساس ارزشمندی پر و پا قرص در مخاطب خود ایجاد خواهید کرد. در وهله اول تشخیص دهید که رابطه شما با مخاطب باید به صورت کوتاه مدت باشد یا بلند مدت؟ در برقراری ارتباط پاسخگویی شما به صورت صمیمی است یا اتوماتیک؟ باید بر روی جذب مشتری تمرکز کنید یا حفظ آن؟ لحن صحبت شما با مشتری باید به چه صورتی باشد؟ دقت به تمام این سیاستها، بهترین خط مشی را برای طراحی مدل کسب و کار به ارمغان میآورد.
تکنیک چهارم: ارزیابی مسیر ارتباطی در بوم بیزینس مدل
شما باید با ارزیابی مسیر ارتباطی بتوانید یک پلی بین معامله پیشنهادی یا ارزشها با بخش بندی مخاطبان ایجاد کنید. شما در تکنیک چهارم طراحی مدل کسب و کار با سه مولفه توزیع محصول، فروش محصول و ارتباط با مخاطب، سر و کار دارد. در این مرحله است که باید اعتماد مشتریان به برند شما جلب شود. باید در این مرحله یک ارزیابی کلی بر روی محصولات و خدمات خود، انجام دهید. بعد از ارزیابی محصولات و خدمات، حالا کانال ارتباطی شما با مشتریان از اهمیت ویژهای برخوردار است.
تکنیک پنجم: مشخص کردن منابع کلیدی
فرض کنید که کسب و کار شما دقیقا شبیه به یک بازی جنگا است. در بازی جنگا اگر قطعهای که بیرون میکشید در ریزش سازه اثر نداشته باشد، پس کاربردی ندارد. در حالی که اگر یک قطعه کلیدی را بیرون بکشید، تمام سازه ویران خواهد شد! بیزینس شما هم مانند همین جنگا است. بهتر است در طراحی مدل کسب و کار خود، مهرههای کلیدی و ارزشمند را حفظ کنید. به عنوان مثال برند، نیروی انسانی، حق امتیاز، محل بیزینس و… جزو منابع کلیدی و ارزشمند به حساب میآیند. بعد از آن که منابع را مشخص کردید، حالا باید یک برنامه جامع و کامل برای بازدهی بیشتر منابع کلیدی کسب و کار خود در نظر بگیرید.
تکنیک ششم: برنامه ریزی فعالیت های مهم برای طراحی مدل کسب و کار
هنگامی که شما در حال طراحی مدل کسب و کار هستید، محال است برای فعالیتهای ضروری برنامه ریزی نکنید. مشخص کنید کدام فعالیتها برای انجام شدن باید در اولویت قرار بگیرند. برای این که بتوانید متوجه شوید کدام فعالیتها مهم یا ضروری هستند، بهتر است به نکات زیر توجه کنید:
- توجه به فعالیتهای متمرکز بر ارزشها یا معاملههای پیشنهادی
- اقدامات ضروری در تکنیک اول و چهارم
- اقدامات لازم برای بهبود ارتباط با مخاطبان
- سپردن فعالیتهای لازم به همکاران مجرب
- انتخاب فعالیتهای درآمدزا و مهم در حیطه شغلی
تکنیک هفتم: شناسایی همکاران مهم و کلیدی
هر کسب و کار موفقی، یک تیم خبره و ماهر دارد که آن را به سمت بازدهی بیشتر سوق میدهد. البته در این میان ممکن است افرادی هم باشند که در کار و پیشرفت، اختلال ایجاد کنند. اینجاست که شما به عنوان یک کارفرمای آگاه، باید فقط همکاران کلیدی و مهم را حفظ کرده و سیاه لشکرها را حدف کنید. دقت کنید که تامین کنندگان اصلی بیزینس شما، چه کسانی هستند؟ آیا آنها در جهت پیشرفت طراحی مدل کسب و کار، همسو و همنظر با شما هستند؟ در این مرحله مشخص میشود که کدام فرد، نقش حیاتی در پیشرفت کسب و کار شما دارد. بعد از شناسایی آنها باید بر روی انعقاد توافق نامه، انتظارات از یکدیگر و اهداف کاری نیز تمرکز کنید.
تکنیک هشتم: ساختاردهی هزینه ها در طراحی مدل کسب و کار
تا به این جای کار قطع به یقین هزینههای زیادی صرف توزیع کالا و ارائه خدمات و شناخت مشتری و… کردهاید. بهتر است صبور باشید چرا که با تکنیکهای درست، پول شما به خزانه مالی بازمیگردد. در این مرحله از طراحی مدل کسب و کار، مشخص کنید که تا به حال چقدر هزینه کردهاید؟ بیشترین هزینه مربوط به کدام تکنیک یا فعالیت بوده است؟ آیا هزینههای ثابت دارید؟ هزینههای متغیر شما کدامها هستند و برای چه پرداخت میشوند؟ جواب به چنین سوالاتی، ابهام زیادی از ساختاردهی هزینهها را برطرف میکند.
تکنیک نهم: شناخت منابع یا جریان درآمدی
در این مرحله با تکنیک شیرین و جذاب شناخت جریان درآمدی آشنا خواهید شد. هر منابعی که باعث سوددهی و افزایش درآمد در مجموعه کاری شما شود را جریان درآمدی میگویند. شما با این تکنیک، تیر آخر را به هدف میزنید! وقت آن رسیده است تا منابع درآمدی خود را بشناسید. البته فراموش نکنید که این تکنیک رابطه تنگاتنگی با بخش معامله یا ارزشهای پیشنهادی دارد. در این قسمت از طراحی مدل کسب و کار، باید یک استراتژی معقولانه و درست در قیمت گذاری داشته باشید. فراموش نکنید که مشتری قرار است بارها به شما اعتماد کند. پس در قیمت گذاری منصف و به فکر جلب اعتماد مشتری باشید.
کلام آخر
حالا که به انتهای مقاله رسیدهاید، مطمئن هستیم که آگاهی و توانمندی شما نسبت به قبل بیشتر شده است. این جای خوشحالی دارد که با مطالعه مطالب جامع و کلیدی، بتوانید به یک کارفرمای ابرقدرت در حرفه خود تبدیل شوید. شما با استفاده از این تکنیکها، قادر خواهید بود مدل کسب و کار خودتان را خلق کنید. تکنیکهای بیزینس مدل، یک طرح جامع و کامل برای پیشبرد اهداف و امیالی است که یک کارفرمای آگاه در نظر دارد. وقت آن رسیده است که با یک برنامه ریزی و استراتژی درست در مسیر موفقیت و پیشرفت بیزینس خود، قاطعانه گام بردارید.
دیدگاهتان را بنویسید