تاریخچه MBA در ایران و خارج از کشور

مدرک MBAیک دوره حرفه‌ای در حوزه مدیریت و کسب‌ و کار است که مهارت‌های مدیریتی و رهبری را تقویت می‌کند. به نظر شما تاریخچه این مدرک کجاست و چگونه به یکی از مهم‌ترین برنامه‌های آموزشی کسب‌و کار تبدیل شده است؟ در این مقاله به بررسی تاریخچه MBA در ایران و جهان می‌پردازیم و مسیر تکامل آن را از گذشته تاکنون مرور خواهیم کرد.

تاریخچه MBA در خارج از کشور

مدرک MBA ریشه در تحول آموزش مدیریت دارد و برای نخستین‌بار در قرن نوزدهم شکل گرفت. اگرچه این مدرک به‌طور رسمی در ایالات متحده توسعه یافت، اما ایده آموزش مدیریت به شیوه آکادمیک ابتدا در اروپا مطرح شد.

MBA در مسیر تحول جهانی: مروری بر تاریخچه جهانی آن

1819 – مدرسه عالی تجارت پاریس (ESCP Business School)، فرانسه

اولین مؤسسه آموزش عالی مدیریت در جهان که با هدف آموزش اصول کسب‌وکار و تجارت راه‌اندازی شد. این مدرسه پایه‌گذار ایده آموزش رسمی مدیریت بود، هرچند مدرک MBA هنوز وجود نداشت.

1881 – مدرسه وارتون، دانشگاه پنسیلوانیا، آمریکا (Wharton School, University of Pennsylvania)

اولین مدرسه کسب‌وکار در ایالات متحده که آموزش مدیریت را به‌صورت رسمی آغاز کرد. مفاهیم مالی، اقتصادی و مدیریتی را وارد نظام دانشگاهی کرد.

1900 – مدرسه تاک، کالج دارتموث آمریکا (Tuck School of Business, Dartmouth College)

اولین برنامه تحصیلات تکمیلی مدیریت که بعدها به عنوان اولین مدرک MBA شناخته شد. این برنامه بر مدیریت و استراتژی‌های کسب‌وکار متمرکز بود.

1908 – دانشکده کسب‌وکار هاروارد، آمریکا (Harvard Business School)

نقطه عطف اصلی در تاریخ MBA! هاروارد اولین دانشگاهی بود که برنامه MBA را به شکل رسمی ارائه داد. این برنامه بر مطالعه موردی (Case Study) تأکید داشت و به‌سرعت الگویی برای سایر دانشگاه‌ها شد.

1916 – تأسیس AACSB (انجمن دانشکده‌های کسب‌وکار پیشرفته آمریکا)

AACSB (Association to Advance Collegiate Schools of Business) به‌عنوان یک نهاد معتبر برای نظارت بر کیفیت آموزش مدیریت در آمریکا شکل گرفت و نقش مهمی در استانداردسازی MBA داشت.

1921 – دانشگاه شانگهای، چین

اولین مدرسه کسب‌وکار در چین تأسیس شد که برنامه‌های آموزشی آن الهام‌گرفته از مدل‌های غربی بود. این اتفاق نقش مهمی در توسعه آموزش مدیریت در آسیا ایفا کرد.

1943 – دانشگاه شیکاگو (Booth School of Business, University of Chicago)

اولین دانشگاهی که برنامه MBA را به‌صورت پاره‌وقت ارائه داد تا افراد شاغل نیز بتوانند در این دوره‌ها شرکت کنند.

1950 – دانشگاه وسترن کانادا (Western University, Canada)

اولین دانشگاه در کانادا که برنامه MBA را برگزار کرد و به یکی از پیشگامان آموزش مدیریت در آمریکای شمالی تبدیل شد.

1957 – INSEAD، فرانسه

اولین برنامه MBA یک‌ساله در اروپا که با هدف تربیت مدیران بین‌المللی تأسیس شد. امروزه INSEAD یکی از برترین مدارس کسب‌وکار در جهان است.

1968 – موسسه AACSB

اولین دانشگاه غیرآمریکایی را به رسمیت شناخت این اتفاق نشان داد که برنامه‌های MBA در خارج از آمریکا نیز استانداردهای آموزشی بالایی دارند و به یک اعتبارنامه بین‌المللی برای مدارس کسب‌وکار تبدیل شد.

1989 – دانشگاه آبرن، آمریکا (Auburn University)

برای اولین‌بار، یک برنامه MBA به‌صورت آنلاین ارائه شد که تحولی بزرگ در آموزش مدیریت ایجاد کرد و دسترسی به این مدرک را جهانی‌تر ساخت.

1994 – اولین MBA آنلاین توسط دانشگاه آتاباسکا، کانادا (Athabasca University)

با پیشرفت فناوری، آموزش MBA به‌صورت آنلاین گسترش یافت و فرصت‌های جدیدی برای دانشجویان در سراسر جهان فراهم شد.

1997 – مدرسه کسب‌وکار ESSEC، فرانسه

اولین مدرسه کسب‌وکار خارج از آمریکای شمالی که تأییدیه AACSB را دریافت کرد، نشانه‌ای از بین‌المللی شدن آموزش MBA و افزایش کیفیت آن در اروپا.

2001 – تغییر نام AACSB به “AACSB International”

با گسترش جهانی MBA، AACSB نام خود را تغییر داد تا نشان دهد که این مدرک دیگر فقط به آمریکا محدود نیست، بلکه استانداردی بین‌المللی پیدا کرده است.

تاریخچه MBA در ایران