هوش تجاری در کسب و کار

دسترسی سریع به مطالب: نمایش

هوش تجاری(Business Intelligence) چیست؟

در جهان پیشرفته امروزی، داده مانند نفت ارزشمند است و هوش تجاری همانند نیروگاهی است که از آن ارزش خلق می‌کند. هر روز میلیاردها بیت اطلاعات تولید می‌شود و کسب و کارها به شدت تحت فشار هستند تا از این اطلاعات با ارزش به‌طور مؤثر استفاده کنند. در این میان، هوش تجاری (BI) به عنوان کلید اصلی تبدیل داده‌های خام به بینش‌های ارزشمند و تصمیم‌گیری‌های آگاهانه ظاهر می‌شود.

هوش تجاری (Business Intelligence یا BI) به مجموعه‌ای از ابزارها، تکنیک‌ها و فرایندها گفته می‌شود که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا داده‌های خود را جمع‌آوری و به اطلاعات قابل استفاده تبدیل کنند. هدف اصلی BI این است که با ارائه بینش‌های دقیق و به‌روز، تصمیم‌گیری‌های آگاهانه و بهتری را تسهیل کند. در ادامه به بررسی مفهوم عمیق هوش تجاری و دلایل اهمیت آن می پردازیم.

اجزای کلیدی هوش تجاری

جمع آوری داده : در این بخش data های مختلفی که مربوط به عملکرد سازمان که در سیستم‌های ERP (برنامه‌ریزی منابع سازمان) و CRM (مدیریت ارتباط با مشتری) ذخیره می‌شوند.
تحلیل داده ها : در این بخش به تحلیل توصیفی (ارائه منابع و اطلاعات تاریخی) , تحلیل تشخیصی (بررسی دلایل وقوع یک پدیده خاص) , تحلیل پیش بینی (بررسی و شناسایی روند های آینده) , تحلیل تجویزی (ارائه پیشنهاداتی برای اقدام بر اساس تحلیل‌های پیشین جهت بهینه سازی) پرداخته می شود.
داشبورد ها و گزارش گیری : داشبوردها ابزارهایی هستند که داده‌های کلیدی سازمان را به‌صورت گرافیکی و تعاملی نمایش می‌دهند. هدف اصلی آنها همراه با گزارش گیری ارائه یک نمای کلی و فوری از عملکرد کسب و کار و افزایش سرعت در دست یابی به بینش های کلیدی است.
تصمیم‌گیری مبتنی بر داده: با تجزیه و تحلیل اطلاعات، سازمان‌ها می‌توانند تصمیمات استراتژیک مفید تری بگیرند و بهینه‌سازی‌های مورد نیاز را انجام دهند.

انواع هوش تجاری

هوش تجاری سنتی: زمانی که متخصصان Business intelligence از داده های منابع داخلی برای تولید گزارش استفاده می کنند .

هوش تجاری مدرن: جایی که کاربران تجاری با سیستم‌ های سریع و حرفه ای برای تجزیه و تحلیل سریع تر داده ها از آن استفاده می کنند.

پیشنهاد : سازمان و مدیریت ( 11 عنصر مهم ساختار سازمانی )

سازمان های بزرگ برای عملکرد خود از BI کلاسیک و سنتی استفاده بیشتری دارند, زیرا که دقیق و اصولی است ; اما شرکت هایی که سرعت را به دقت کار ترجیح می دهند بهتر است از BI مدرن استفاده کنند.

اهداف هوش تجاری

یک هوش تجاری قوی و موفق تاثیر بسزایی در شرکت و سازمان ها دارد . به مدیران و صاحبان کسب و کار این امکان را می دهد تا عملکرد خود را آنالیز کنند, در روند بهتر فعالیت خود تلاش کنند و از ایجاد خسارات مالی جلوگیری کنند. در رواقع BI مزایای بسیار زیادی دارد که اصلی ترین آن کنترل همه جانبه بخش ها خصوصا در هزینه ها و منابع است.چند نمونه از منابع آن شامل:

ارتقاء فرایند های تجاری
آشنایی با اولویت های بیزنس ها
رشد کسب و کار و افزایش فروش
تصمیم گیری بهتر و سریع تر
بهبود بخشیدن نقاط ضعف در کسب و کار
برتری نسبت به سایر رقبا
شناسایی تهدید ها و فرصت ها
افزایش سودآوری برای سازمان ها

نرم افزار های هوش تجاری

در این بخش به نمونه هایی از نرم‌افزارهای هوش تجاری (BI) همراه با کاربردهایشان می پردازیم:

*Tableau: تجزیه و تحلیل داده‌ها و ایجاد داشبوردهای تعاملی. به کاربران امکان می‌دهد تا داده‌ها را به صورت بصری نمایش دهند و الگوهای مهم را شناسایی کنند.

*Power BI: ارائه تجزیه و تحلیل‌های تجاری و ایجاد گزارش‌های سفارشی. می‌تواند به راحتی با دیگر محصولات مایکروسافت یکپارچه شود.

*QlikView : تجزیه و تحلیل داده‌ها و ارائه بصری برای شناسایی روندها و الگوها. قابلیت بارگذاری و پردازش داده‌های بزرگ را دارد.

*SAP Business Objects: گزارش‌گیری و تحلیل داده‌ها برای کسب‌وکارهای بزرگ. امکانات پیشرفته‌ای برای مدیریت و تجزیه و تحلیل داده‌ها فراهم می‌کند.

*Looker: تجزیه و تحلیل داده‌ها و ارائه بینش‌های عمیق از طریق گزارش‌های تعاملی. مناسب برای شرکت‌های بزرگ که به دنبال تجزیه و تحلیل داده‌های کلان و حجیم هستند.

*Domo: یک پلتفرم ابری برای آنلیز و نمایش داده‌ها. به کاربران این امکان را می‌دهد که به داده‌های خود در هر زمان و مکان دسترسی داشته باشند.

*MicroStrategy: ارائه گزارش‌ها و داشبوردهای پیچیده برای تحلیل داده‌ها. از قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند یادگیری ماشین بهره‌مند است.

این نرم‌افزارها به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر منابع داده و تحلیل اطلاعات بهینه‌تری انجام دهند.

پیشنهاد : وظایف توسعه نیروی انسانی

کاربرد هوش تجاری در صنایع مختلف

صنعت خرده فروشی

تحلیل رفتار مشتری و پیش‌بینی تقاضا.
مدیریت موجودی و بهینه‌سازی زنجیره تأمین.
ارزیابی عملکرد فروش و شناسایی فرصت‌های فروش جدید.

صنعت مالی:

تحلیل ریسک و شناسایی الگوهای تقلب.
گزارش‌دهی مالی و تحلیل عملکرد.
پیش‌بینی بازار و بهینه‌سازی سبد سرمایه‌گذاری.

بهداشت و درمان:

بهبود کیفیت خدمات پزشکی با تحلیل داده‌های بیماران.
مدیریت هزینه‌ها و بهینه‌سازی منابع.
پیش‌بینی شیوع بیماری‌ها و مدیریت بحران.

تولید:

بهینه‌سازی فرآیندهای تولید و کاهش ضایعات.
پیش‌بینی نیاز به نگهداری و تعمیرات.
تحلیل عملکرد ماشین‌آلات و بهبود کارایی.

حمل و نقل :

مدیریت ناوگان و بهینه‌سازی مسیرها.
تحلیل هزینه‌ها و زمان‌های تحویل.
پیش‌بینی تقاضا و برنامه‌ریزی بهتر.

تکنولوژی اطلاعات:

تحلیل عملکرد سیستم‌ها و شناسایی نقاط ضعف.
مدیریت داده‌ها و بهینه‌سازی ذخیره‌سازی.
پشتیبانی از تصمیم‌گیری‌های استراتژیک.

شرکت موفق در هوش تجاری

در حال حاضر در اکثر کسب‌وکارها، فقط سیستم‌های عملیاتی در اختیار مدیران و کارشناسان قرار دارد که اطلاعات و گزارش‌های محدود را برای استفاده‌کنندگان فراهم می‌کنند. استفاده از این سیستم‌ها باعث بروز مشکلاتی می شود; مانند: هزینه های بالا و نیاز به صرف منابع, پیچیدگی استفاده برای کاربران , انعطاف ناپذیری و مشکلات استفاده از هوش تجاری در ایران میشود .

برخی شرکت ها در ایران مانند شرکت نفیس با ارائه راهکار در زمینه های مختلف با هدف جوابگو بودن به نیازهای تحلیلی گسترده و عظیمی از مجموعه کسب‌وکارها است. در واقع این شرکت قصد اشتراک گذاری تجربیات خود با شرکت و سازمان هایی که با داده ها سر و کار دارند , شروع به فعالیت گسترده ای کرده است. خوشبختانه سازمان های مختلفی برای تحقق ارائه راهکار ,توانمند سازی پرسنل , تیم سازی و پروژه های داده محور به میدان آمده اند.

رشته هوش تجاری

در این رشته معمولاً مباحثی مانندداده‌کاوی، پایگاه‌داده‌ها، مدل‌سازی پیش‌بینی و ابزارهای هوش تجاری تدریس می‌شود. دانشجویان درمی یابند که چگونه از نرم‌افزارهای خاص برای تجزیه و آنالیز اطلاعات استفاده کنند. همچنین بر روی مسائل مدیریتی و استراتژیک در سازمان‌ها تمرکز دارند.هدف نهایی هوش تجاری، بهبود عملکرد کسب‌وکار و افزایش کارایی از طریق استفاده بهینه از داده‌ها است.

برای ورود به این رشته جذاب در دانشگاه میتوانید کنکور سراسری دهید و با انتخاب رشته مربوط به هوش تجاری در دانشگاه مدنظر خود تحصیل کنید و مدرک بگیرید . همچنین میتوانید یکی از رشته های بدون کنکور را انتخاب کنید و پس از دریافت مدرک هوش مالی وارد گرایش BI شوید.

پیشنهاد : مدارک مدیریتی معتبر جهت پیشبرد اهداف سازمانی

برخی از علاقه مندان این رشته در موسسات غیر دانشگاهی که روش های تحلیل و ابزار های بررسی داده رو آموزش می دهند , شرکت می کنند و در نهایت مدرک معتبر را دریافت خواهند کرد. در حالت کلی رشته هوش تجاری (Business Intelligence) برای رشته های مهندسی صنایع, مدیریت ارشد کسب و کار (MBA) بسیار کارآمد است. شما پس از دریافت مدرک در این رشته می توانید در شرکت های معتبر به عنوان کارشناس هوش تجاری مشغول به کار شوید.

آینده هوش تجاری

آینده هوش تجاری (BI) با تحولات فناوری و تغییرات بازار به سرعت در حال پیشرفته شدن است. چند روند کلیدی و شکل دهنده در روند آتی Business Intelligence:

کمک هوش مصنوعی و ماشین یادگیری :ادغام این دو در ابزارهای هوش تجاری به تحلیل داده‌ها و پیش‌بینی روندها کمک خواهد کرد و امکان شناسایی الگوهای پیچیده را فراهم می‌آورد.

پیشرفته شدن تحلیل وتجزیه : استفاده از آنالیزر های پیشرفته مانند تحلیل پیش‌بینی، احساسی و تحلیل شبکه‌های اجتماعی به کسب و کارها کمک می‌کند تا بینش‌های عمیق‌تری از داده‌های خود به دست آورند.

ایجاد داده و اطلاعات بزرگ: با افزایش حجم داده‌ها، هوش تجاری به سمت تحلیل داده‌های بزرگ حرکت خواهد کرد. این امر نیاز به ابزارهای قوی‌تر برای مدیریت و کنترل بهتر ایجاد می کند.

دسترسی تمام وقت به داده‌ها : تمایل به دسترسی به data در زمان واقعی و تصمیم‌گیری فوری رو به افزایش است. این امر باعث می‌شود ابزارهای BI به سمت ایجاد داشبوردهای زنده و قابل تعامل حرکت کنند.

کاربردی شدن فناوری موبایل : با افزایش استفاده از دستگاه‌های موبایل، هوش تجاری به سمت توسعه اپلیکیشن‌های موبایلی خواهد رفت که دسترسی به داده‌ها را در هر زمان و مکانی ممکن می‌سازد.

متمرکز شدن بر تجربه کاربری : بهبود رابط کاربری و تجربه کاربری در ابزارهای BI می‌تواند به کاربران کمک کند تا به سادگی و سرعت بیشتری به اطلاعات مورد نیاز دسترسی پیدا کنند.

و در آخر آینده هوش تجاری به سمت هوشمندتر، سریع‌تر و قابل دسترسی‌تر شدن پیش می‌رود و به کسب و کارها این امکان را می‌دهد که به صورت مؤثرتری از داده‌های خود بهره‌برداری کنند.