8 سبک رهبری بر اساس رفتارهای افراد مشهور جهان

در سازمان ها، رهبران افراد بسیار تاثیرگذار در سرنوشت کسب و کار هستند. رهبران از یک سو با تعیین جهت و جهت گیری سازمان و از سوی دیگر با اعمال سبک رهبری و ایجاد فرهنگ سازمانی نقش تعیین کننده ای در ظهور و سقوط سازمان دارند و تعیین کننده هستند. با این حال، مرزهای مدیریت و رهبری و تفاوت بین مدیر و رهبر برای بسیاری روشن نیست. از این رو ابتدا به بررسی اشتباهات رایج در رهبری و بیان تفاوت ها می پردازیم و سپس به تعاریف رهبری، تاریخچه آن و برخی از سبک های رهبری اشاره می کنیم.

اشتباهات رایج در درک مفهوم رهبری و مدیریت

در دوران گذار از مفهوم مدیریت به مفهوم رهبری و سبک رهبری، برخی از مفاهیم رهبری با اشتباهات همراه بود. اشتباهات رایج در درک مفهوم رهبری شامل موارد زیر است:

رهبر و مدیر معادل هم در نظر گرفته می شوند.

رهبر و مدیر معادل ساختار و موقعیت سازمانی در سازمان تعریف می شوند.

رهبری نتیجه ویژگی‌های فردی تلقی می‌شود و از آنجایی که فقط عده‌ای هستند که ویژگی‌های شخصیتی خاصی دارند، بنابراین فقط دسته خاصی شایسته رهبری تلقی می‌شوند.

موارد فوق نشان می دهد که بررسی تفاوت های مدیریت و رهبری ضروری است. در تأیید این موضوع می توان به نقل قولی از وارن بنیس اشاره کرد:

سازمان‌های شکست‌خورده آن‌هایی هستند که بیش از حد مدیریت می‌شوند و کمتر هدایت می‌شوند!

تفاوت بین مدیر و رهبر (تفاوت بین مدیریت و رهبری):

روش مدیر:

2. تصمیم گیری: آنها بر برنامه ریزی و بودجه تمرکز دارند. (روش)
3. تیم سازی: تیم را از طریق جذب نیرو تقویت می کند. (چالش ساختاری)
4. انجام کارها: درست کار کردن (فرآیند درست)
5. مدیر درگیر عوارض است.

روش رهبری:

1. تصمیم گیری: جهت سازمان را تعیین می کنند و چشم اندازی ترسیم می کنند و بر اساس آن تصمیم می گیرند. (گرایش)
2. تیم سازی: افزایش ظرفیت تیم با چشم انداز و استراتژی (چالش ارتباطی)
3. انجام کار: با کار درست (انگیزه و اقناع)
4. رهبر درگیر تحول است.

سبک های رهبری در سازمان ها متنوع است و سبک رهبری آن سازمان در طول زمان و در مسیر رشد و ارتقای سازمان تغییر می کند. هر چه مدت لیدری بیشتر باشد، احتمال تغییر روش تکمیل جمله بالا بیشتر است.

شناخت سبک های رهبری اهمیت فراوانی دارد زیرا:

1. بهبود ارتباطات: شناخت سبک های رهبری به کارکنان کمک می کند تا درک بهتری از رهبر خود داشته باشند و ارتباطات بهتری با او برقرار کنند.

2. بهبود همکاری: با شناخت سبک های رهبری، کارکنان می توانند بهتر درک کنند که چگونه با رهبر خود همکاری کنند و برای رسیدن به اهداف مشترک، با او همکاری کنند.

3. بهبود عملکرد: شناخت سبک های رهبری به کارکنان کمک می کند تا بفهمند که چگونه باید با رهبر خود هماهنگ شوند و از این طریق، عملکرد بهتری داشته باشند.

4. افزایش رضایت شغلی: با شناخت سبک های رهبری، کارکنان می توانند بهتر درک کنند که چگونه با رهبر خود باید برخورد کنند و این می تواند به افزایش رضایت شغلی آنها کمک کند.

5. بهبود روابط بین فردی: شناخت سبک های رهبری می تواند به بهبود روابط بین فردی در سازمان کمک کند، زیرا افراد با شناخت سبک های رهبری همدیگر را بهتر درک می کنند و در نتیجه، روابط بهتری بین آنها برقرار می شود.

برای اینکه رهبر بهتری باشد، هر فرد باید بداند که در کجا ایستاده است و از چه سبک های رهبری استفاده می کند. برای کمک به درک تأثیر سبک های مختلف رهبری بر نحوه اداره یک سازمان، رایج ترین سبک های رهبری را در زیر شرح می دهیم.

8 سبک رایج رهبری در جهان:

رهبری دموکراتیک (معمولاً مؤثر)

یکی از سبک های رهبری، سبک رهبری دموکراتیک است. در رهبری دموکراتیک، همانطور که از نام آن پیداست، رهبر بر اساس نظرات هر یک از اعضای تیم تصمیم گیری می کند و هر یک از اعضا سهم مساوی در تصمیم نهایی برای هدایت پروژه دارند.

این روش یکی از مؤثرترین انواع روش های رهبری است. زیرا به کارکنان این فرصت را می دهد تا قدرت تصمیم گیری خود را تقویت کرده و برای موقعیت های شغلی آینده آماده شوند.

به عنوان مثال، در این نوع سبک رهبری، رهبر دموکراتیک در جلسه هیئت مدیره شرکت می تواند گزینه هایی را به تیم ارائه دهد تا در مورد یک موضوع تصمیم گیری کند. سپس اعضا می توانند درباره آنها بحث و تبادل نظر کنند. پس از آن رهبر می تواند پس از در نظر گرفتن تمامی نظرات، بازخورد خود را اعلام کند و یا با رای گیری تصمیم نهایی گرفته شود. سبک های رهبری مختلفی وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.

رهبری مستبد (به ندرت مؤثر)

دومین سبک رهبری سبک استبدادی است. سبک رهبری خودکامه درست برعکس رهبری دموکراتیک است. به این ترتیب رهبر بدون دریافت نظری از کارکنان تصمیم می گیرد. در این سبک رهبری از کارمندان مشورت نمی شود و از آنها انتظار می رود که تنها بر اساس تصمیم نهایی رهبر که به آنها ابلاغ می شود اقدام کنند.

نمونه ای از این سبک رهبری زمانی است که رهبر تیم، بدون مشورت با کارکنان، ساعات کاری آنها را تغییر می دهد. اما حقیقت این است که در دنیای امروز، این روش های رهبری کارآمد و مؤثر نخواهد بود و چنین سازمانی با رئیس قلدر معمولاً به زودی نیروهای خود را از دست می دهد. بهتر است رهبر از نظرات سایر اعضای تیم استقبال کند. تاکنون با دو نوع سبک رهبری، دموکراتیک و استبدادی آشنا شده اید. در ادامه به انواع دیگر سبک های رهبری می پردازیم.

رهبری Laissez-Faire (گاهی موثر)

این نوع سبک رهبری که از اصطلاح فرانسوی “laissez faire” گرفته شده است، در واقع به معنای: اجازه دهید آنها کار را انجام دهند یا رهبری بدون مداخله است.

این سبک از سبک های رهبری یکی از شیوه های مطلوب در سازمان هاست؛ زیرا تفکر استراتژیک، تفکر پشتیبانی هم‌زمان از همه کارمندان با طرز فکرهای گوناگون است. این شیوه از شیوه‌های رهبری، برسبب تغییر افکار و نظراتی است که به هم‌زمان محترم شمرده می‌شوند و از آن‌ها حمایت می‌شود، ممکن است قابل تغییر باشد. اگر همه افراد در مسیر درست خود قرار بگیرند، این سبک رهبری از انواع سبک‌های رهبری می‌تواند بهترین نوع را برای سازمان باشد.

رهبری تحول آفرین (Transformational Leadership) (گاهی نگاه)

چهارمین سبک از سبک های رهبری، تحول تحول آفرین است. این سبک رهبری هم‌گام با قراردادهای شرکت، همیشه در حال تغییر و ارتقاست. کار در چنین سازمانی وظایف پایه‌ای را دارند، اما رهبر انقلاب خود آفرینش پیوسته آن‌ها را به خارج از محدوده امن هدایت می‌کند. هنگام شروع کار در این سازمان، کارمندان لیستی را از وظایفی که باید در مهلت مقرر در جهت دستیابی به اهداف سازمان انجام دهند، در دست خواهند داشت. اما رهبر تحول آفرین این لیست ساده را تغییر می دهد. چنین رهبری مدام افراد را در موقعیت‌های چالش‌برانگیز قرار می‌دهد.

سبک رهبری تحول آفرین از آن دسته از شیوه‌های رهبری در سازمان است که به‌دلیل‌انگیزان بخشی از کارمندان، آن‌ها را در شناسایی‌های خود توانمند می‌سازند. اما اگر گزارش‌های رسیده در این جهت دقیق نباشد، ممکن است رهبر با جنبه‌های افراد از افراد آشنا و این موضوع باشد، پیشرفت آنها را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

رهبری تعاملی (Transactional Leadership) (گاهی امنیتی)

برنامه، سبک رهبری بسیار مرسوم نیست. در این نوع سبک‌های رهبری به‌سبب کاری که کارمندان در نهایت به آن‌ها رهبران رهبران می‌دهند، می‌رسانند. برای مثال، یک تیم در ازای میزان لید (سرنخ) یا سرنخی که در پایان یک کمپین 3 ماهه برای شرکت خود تولید می‌کند، می‌کند. در شروع کار با رهبر اقتصادی انگیزه بسیاری پیدا می‌کنند.

سبک رهبر رهبری مسئولیت‌های هر فرد را مشخص و تثبیت می‌کند و اگر بدانند که کارشان چقدر باارزش است، مصمم‌تر می‌شوند. در این سبک از سبک‌های رهبری می‌توانم از برنامه‌های فراوانی برای انگیزش استفاده کنم، اما به‌شرطی این برنامه‌ها با اهداف و امکانات سازمان‌های همخوانی است.

رهبری کوچینگی (Coach-Style Leadership) (معمولا نگاه)

رهبری در این سبک به مربیگری در یک تیم ورزشی است. کوچ یا مربی تلاش می‌کند تا اعضای تیم را شناسایی کنند و قدرت آن‌ها را پرورش دهند. این سبک به سبک‌های رهبری دموکراتیک و استراتژیک، که هدفشان توانمندسازی افراد به‌منظور پیش‌برد کار تیمی است، شباهت و تفاوت آن فقط بیشتر روی موفقیت کارمندان است.

رهبری به سبک مربیان از آن نوع سبک‌های رهبری است که به‌جای مهارت‌ها و اهداف مشترک، پیشرفت هریک از اعضا را در مهارت‌های برتر می‌دهند. عملکردی در چنین شیوه‌های رهبری، از تیم‌های قدرتمندی را می‌سازد که می‌توان با روابطی که با هم، مهارت‌های ترکیبی را تکمیل می‌کنند و بهترین نتیجه را به دست آوردند.

رهبری بوروکراتیک (رهبری بوروکراتیک) (به‌ندرت)

سبک رهبری بوروکراتیک از دیگر سبک های رهبری در سازمان است که به طور معمول آن را در سازمان های سنتی و قدیمی پیدا می کنند. این رهبران، رهبران رهبران استبدادی، ممکن است نظر افراد را بشنوند یا بررسی کنند، اما اگر آن نظرات، مدرن یا مغایر با روند فعلی یا گذشته سازمان به نظر برسد، آن‌ها را می‌کنند.

شاید مقاومت این رهبران به این دلیل باشد که در حال حاضر سازمان موفق است و ممکن است برهم‌زدن نظم فعلی هدردادن منابع و منابع باشد و در نهایت نیز به نتیجه نرسد.

کسانی که تحت رهبری چنین کسی هستند، آزادی لازم را ندارند و ممکن است خلاقیت خود را از دست بدهند. به‌طور حتم، سبک رهبری بوروکراتیک برای سازمان‌هایی به‌دنبال رشد سریع و رسیدن به هداف‌های بزرگی هستند، مناسب نیستند. تا به اینجای مطلب با ۸ نوع از انواع سبک رهبری آشنا شدیم و به صورت ویژه هریک را بررسی کردیم.

رهبری استراتژیک (Strategic)

انواع سبک های رهبری در سازمان

شاید پیش از خودتان بخواهید به دنبال بهترین شیوه رهبری برای رشد و توسعه سازمان باشید. اما حقیقت این است که تمام سبک‌های مقام رهبری خاص خود را دارند و هیچ‌کدام را نمی‌توان بهتر از بقیه دانسته‌ها و یک مدیر توان باید در هر شرایط مورد نیاز با شرکت از سبک نظر خود بهره‌مند شود. به این ترتیب هر رهبری می‌تواند به شکلی مشخص شود که مسیر خود را انتخاب کند و به یک رهبر به‌فرد در سازمان تبدیل شود. در ادامه مهم ترین انواع رهبری در سازمان را بررسی می کنیم.

درحال حاضر سبکهای رهبری بسیاری وجود دارند که هر مدیری با توجه به جایگاه خود در یک سازمان و خصوصیات فردی خود می‌تواند یک سبک‌ها را برای رهبری خود انتخاب کند. هر روز هم به تعداد این سبک‌ها اضافه می‌شود.

ما در این مطلب سعی کردیم مهم‌ترین و تکنیک‌ترین سبک‌های رهبری را به شما معرفی کنیم. سبک‌های دیگر رهبری هم وجود دارند که از بین آن‌ها می‌توان به رهبری مسابقه‌ای (رهبری سرعت)، رهبری وابسته (رهبری وابسته)، رهبری خدمتکارانه (رهبری خدمتگزار) و… اشاره کرد.

شاید اگر چند لحظه انواع سبک های رهبری را از بگذرانید، می توان یکی از آن ها را از همه به خود نزدیک کرد. هرچه با تعداد منطق عملی بیشتر در انواع سبک های رهبری موافق باشید، شاید سبک رهبریت

ترکیبی از انواع سبک های رهبری مختلف خواهد بود. مثلاً اگر با تمام نظرات استراتژیست‌ها موافق این هستند که ۶۶ درصد رهبر استراتژیک و ۳۳ درصد رهبر دموکراتیک هستند. اما اگر فقط با جمله سوم آن موافق باشید و با تمام جملات کیمیاگرها، این یعنی ۵۰ درصد تحول‌گرا، ۲۵ درصد استراتژیک و ۲۵ درصد دموکرات هستید.

به‌خاطر داشته باشید که این منطق‌ها مراحل رشد و توسعه هستند و ویژگی‌های ثابتی محل هستند. بیشتر رهبران در دوران شغلی‌شان باتوجه‌به موقعیتی هستند که سازمان‌ها در آن قرار دارند، چند رهبری مختلف را تجربه می‌کنند. مهم‌ترین انتخاب بهترین سبک رهبری برای موقعیت کنونی است.