قوانین و اصول تعیین صلاحیت حرفه ای و مهارت سنجی

قوانین و اصول تعیین صلاحیت حرفه ای و مهارت سنجی

ارتباط آموز ش های فنی وحرفه ای با دنیای کاراز طریق نیاز سنجی های شغلی و حرفه ای برای

برنامه ریزی و تعیین رشته های تحصیلی  حرفه ای و تهیة برنامه های درسی برقرار میشود و انتظار

میرود، مهار ت آموختگان با صلاحیت حرفه ای دارای سازگاری افقی، عمودی و جغرافیایی شغلی وارد بازار کار شوند. مطالعات نشان میدهند که صرف نیازسنجی کفایت لازم را برای این سازگاری ندارد ونشانگر آن نیز بیکاری مهارت آموختگان است که در بسیاری از موارد در سطح آموزشهای متوسطة فنی وحرفه ای مصداق دارد.

مرکز دوره های مدیریتی، مجری تخصصی برگزاری دوره های MBA و DBA و PostDBA تحت نظر وزارت علوم و با مدرک معتبر می‌باشد. جهت دریافت مشاوره رایگان با کارشناسان ما در تماس باشید.

021-889365050912-671-9724

واتساپاینستاگرام

سؤال اصلی این است که:

برای تضمین کیفیت که به طور خودکار متضمن این سازگار ی ها، باشد چه باید کرد؟

از دهة 1980 که موضوع تدوین معیار ملی صلاحیت حرفه ای مطرح شد تاکنون تقریباً 135 کشور از 175 کشور عضو سازمان ملل متحد با طراحی چارچوب صلاحیت حرفه ای ملی و تشکیل نهاد ملی سیاست گذار توانسته اند ارتباط کیفیت آموز شها را با معیارهای این چارچوب تضمین کنند.

به عبارت روشن تر توانسته اند، ارزشیابی یادگیری )سنجش عملکرد یا شایستگی( را با شاخصهای

سطوح صلاحیت حرفه ای ملی هماهنگ کنند و چرخة تضمین کیفیت را در فرایند آموزش و ارزشیابی برقرار سازند. در این نوشتار با معرفی چارچوب صلاحیت حرفه ای ملی ایران قصد داریم

این اثر را نشان دهیم.

تعاریف

• چارچوب صلاحیت حرفه ای ملی : چارچوبی است ملی و توافق شده که در آن ارتباط بین مدارک تحصیلی،گواهینامه های مهارت و تجارب حرفه ای سنجش پذیر با عناوین حرفه ها و مشاغل )دنیای کار( براساس استانداردهای طبقه بندی ملی مشاغل و سطوح تحصیلی به نحوی انعطا ف پذیر برقرار میشود. سندی رسمی و قانونی برای ممیزی و ارزیابی صلاحیت حرفه ای نیروی انسانی به منظور ورود به بازار کار است و حسب شرایط هر کشور دارای سطوحی تعریف شده است.

• صلاحیت حرفه ای :

  مجموعه ای ازشایستگی های حرفه ای که دارندة آن براساس سطوح مرتبط با آن شایستگیها، در چارچوب صلاحیت حرفه ای ملی، مورد ارزیابی و ممیزی قرار میگیرد.و علاوه بر مدرک تحصیلی، به دریافت گواهینامه صلاحیت حرفه ای در آن سطح نائل می آید.

• شایستگی حرفه ای : ترکیب درهم تنیدة دانش )هدایت عمل ، نشان دادن عمل ، و تفسیرو تعمیم عمل( ، مهار تهای مرتبط با کاربرد دانش و نگرش که توسط استانداردهای عملکرد در دنیای کار ارزیابی و تأیید میشود.
• توصیف کنند ه های سطوح صلاحیت حرفه ای: دانش، مهارت، نگرش و شایستگی های حرف های سنجش پذیر و مورد توافق ذینفعان،

سیاست گذاران و ارائه کنندگان آموز شهای فنی وحرفه ای برای هر سطح که اساس ارزیابی و ممیزی ملی برای اعطای گواهینامه  قرار  میگیرد

• سازگاری افقی : تناسب نوع رشته های تحصیلی –حرفه ای و شایستگی های حرفه ای تحت آموزش با نیازهای مشاغل موجود در دنیای کار.

• سازگاری عمودی: تناسب سطح مهار تها وشایستگی های رشته های تحصیلی حرفه ای برای تصدی یک شغل در دنیای کار.

• سازگاری جغرافیایی : تناسب نوع رشته های تحصیلی حرفه ای و سطح مهار تها و شایستگی هابا نیا زهای منطقه ای.

اهداف چارچوب صلاحیت حرفه ای

دو دسته هدف وجود دارند: اهداف اولیه که ناشی از سازگاری برنامه های درسی با سطوح صلاحیت و محتوای توصیف کننده های هر سطح هستند،و اهداف ثانویه که از وجه ممیزی و ارزیابی مدارک

تحصیلی و گواهینامه های شایستگی حاصل می شوند.

موضوع این نوشتار بررسی اثر اهداف اولیه بر ارزشیابی یادگیری در آموز شهای فنی وحرفه ای رسمی است.

اهداف اولیه:

• تضمین كیفیت آموز شهای فنی وحرفه ای ازطریق انطباق سطوح صلاحیت حرفه ای با مسیرتوسعة حرفه ای و نظام درس گذاری مدرسه ای؛
• ایجاد ارتباط بین محتوای سنجش عملکردی)شایستگی( و محتوای سطوح صلاحیت حرفه ای؛
• مقایسه پذیر کردن نتایج ارزشیابی یادگیری باتوصیف کننده های سطوح صلاحیت حرفه ای؛
• ایجاد تسهیل و انعطاف برای یادگیرندگان به منظور حركت در مسیرهای متفاوت آموز شهای

فنی وحرفه ای )رسمی، غیررسمی و سازما ن نایافته(.

اهداف ثانویه:

• حمایت ازیادگیریهای مادا مالعمر از طریق به حساب آوردن یادگیر یهای قبلی و تجارب افراد و

ارتقای آنان؛

• تسهیل حركت دانش آموختگان و مهارت آموختگان به صورت افقی و عمودی بین سطوح تحصیلی و مهارتی در سطح ملی و بین المللی؛
• معرفی صلاحیتهای حرفه ای سطوح متفاوت ملی در سطح بین المللی برای اعتباردهی به مدارك

تحصیلی و گواهینامه های حرفه ای؛

• یكپارچه سازی توسعة آموز شهای فنی وحرفه ای؛
• استانداردسازی فعالیتهای حرفه ای در سطح ملی برای كمك به توسعة پایدار؛
• یكسا ن سازی سطوح صلاحیت در كشور از طریق استانداردسازی شایستگی های حرفه ای؛
• مشاركت ارائه كنندگان آموز شهای فنی وحرفه ای در سیاست گذاری، برنامه ریزی، تدوین

استانداردهای حرفه ای و ارزشیابی؛

• یكپارچه سازی اعطای صلاحیت حرفه ای ملی از طریق اثبات شایستگیها در سطح ملی؛
• فراهم آوردن شرایط رتبه بندی مراكز ارائه دهندة آموزش؛
• تنوع بخشی به انواع آموز شهای فنی وحرفه ای از طریق محاسبه تجارب شخصی افراد در ارتقای

صلاحیت های حرفه ای؛

• همگا م سازی صلاحیت های نیروی انسانی با اقتضائات اقتصادی؛
• تسهیل حركت نیروی كار فراتر از مرزها از طریق اعطای گواهینامه های صلاحیت حرفه ای در ترازبین المللی.

توصیف كننده های سطوح و پیامدهای یادگیری

• پیامدهای یادگیری ناشی از آموزش و تربیت فنی وحرفه ای در تمام سطوح و برای هر صلاحیت

عبار ت اند از مجموع های از:

• دانش
• مهارت
• نگرش

شایستگی حرفه ای

كه به صورت درهم تنیده شایستگی خود را نشان میدهد. بر این اساس:

• دانش عبارت است از درك و فهم مفاهیم، اصول و رویه ها.
• مهارت عبارت است از كاربرد دانش.
• نگرش عبارت است از شوق و تعهد انجام کار و نشان دادن رفتارهای معطوف به عاطفه.
• شایستگی حرفه ای عبارت است از كاربرد مهارت در یك زمینة خاص شغلی و یا حرفه ای.

اثبات شایستگی حرفه ای برای هر یك از سطوح ازطریق ارزیابی پیامدهای یادگیری به صورت در هم تنیده انجام میشود. به این معنی كه نتایج تعیین صلاحیت حرفه ای در تمام سطوح مستلزم ارزیابی دانش، مهارت، نگرش و شایستگی حرفه ای در همان سطوح توسط ارزیابی برونی 18 و با معیارها 19 وتوصیف كننده های 20 همان سطوح انجام خواهد شد.

مرکز بین المللی MITD گرجستان

بدیهی است توصیف کننده های سطوح عبارتهایی کلی اند که مصداق آنها به رشته های تحصیلی حرفه ای مرتبط است .توصیف کننده های سطوح صلاحیت شامل پیامدهای یادگیری هستند که به صورت دانش،مهارت وشایستگی های حرفه ای در برنامه درسی وجوددارند،آموزش براساس آنها انجام میشود و ارزیابی هم برای اثبات شایستگی براساس همین پیامدها خواهد بود.

بدیهی است پیامدهای یادگیری درهریک از سطوح صلاحیت براساس تعریف یکسان اند اما مصادیق آن منطبق با آن رشته تحصیلی – حرفه ای است که یادگیرندگان در مسیر آن قرارگرفته اند.بنابراین توصیف کننده در سطح کلی تعریف میشوند ولی مصداق آن باید بعد از تشکیل مرکز ملی راهبردی آموزش های فنی و حرفه ای (نهادملی)وسازمان دهی بوردهای تخصصی آموزش های فنی و حرفه ای رسمی ،غیررسمی ،آموزشهای عالی فنی و حرفه ای ،ومرکز ملی سنجش درفرایندی ملی روایی سنجی و اعتبارسنجی شود جدول 1معیارهای سنجش کلی را برای هریک از سطوح در